ustalar
Keçe Ustaları
Geleneksel Türk El Sanatları içinde varlığını sürdürmeye devam eden Keçe sanatı, Orta Asya’dan Anadolu topraklarına gelen bir zanaattır.
Geleneksel Türk El Sanatları içinde varlığını sürdürmeye devam eden Keçe sanatı, Orta Asya’dan Anadolu topraklarına gelen bir zanaattır. Türklerle özdeşleşmiştir. Keçe sanatı kadar yünlere hayat verip onları keçeye dönüştüren ustalar da çok değerlidir. Elleri öpülesidir.
1950-60’lı yılların toplumsal gerçekçiliğini göz önüne alırsak kırsal yerleşimlerde bulunan köy ve köylü sorunları şehir ve kentlere taşmış; köyden kente göçle birlikte geleneksel sanatların talebi ve yapımı da azalmıştır. Keçe sanatının içinde yer aldığı bu yalnızlık, onu şekillendiren ustaların büyük üzüntü duymasına neden olmuştur. Bu kültürel zenginliğin kaybolmasındaki nedenler; ustaların yaşlanmaları hayatta olmamaları, yerlerine geçecek bir çırak/kalfa olmaması, teknolojik gelişmeler, halkın hazır giyime yönelmesi gibi sıralanabilir. Böylece yerine kimseyi bulamayan ustalar, atölyelerini kapatıp kepenklerini indirmek zorunda kalmaktadır.
Sosyal ve kültürel bilgi birikim de yok olmaktadır. Günümüzde diğer zanaatlar gibi sayılı keçe ustalarına ve geleneksel keçe sanatına daha fazla önem verilmesi gerekmektedir.
“Ustalar tarafından Keçecilik sanatının pirinin, Afyon’da; Ebu Said Rubbani, Balıkesir’de; Ebu Said, Tire’de; Eyüp Şuayib Mebbah ve Abdulmuttalip, Ödemiş’te; Hallac-ı Mansur; Akhisar’da; Seyit Rabban, Kula’da; Ebu Said Rabbani, Konya’da; Heyril Paril Sultan olduğu ifade edilmektedir. Peygamber soyundan geldiğine inanılan pirin, keçeyi bulduğu ve buluş hikayesinin de anlatımlar değerlendirildiğinde küçük farklılıklarla birbirinin benzeri olduğu anlaşılmaktadır. (Begiç, 2017: 75)”
Anadolu’da Keçe Ustaları; Ahmet Yaşar Kocataş (Afyon), Ahmet Sandallı (Kula), Arif Cön(Tire), Cemil Cön (Tire), Gencer Kondal (Yalvaç), İdris Çoban (Balıkesir), İsmail Balaban(Kula), İsmail Nalçı ve Taner Ergin (Bademli), Mehmet Girgiç (Konya), Muammer Şimşek(Balıkesir), Mustafa Altınkuş (Balıkesir), Mustafa Yünel (Bademli), Orhan Patoğlu(Akhisar), Recep Agen (Balıkesir), Recep Tekkalan (Konya), Ruhi Özçalışan (Afyon), Sadık Karabulut (Kula), Tahsin-Ali Uygun (Ödemiş) sıralanabilir.
Kaynak: Geleneksel Keçe Sanatı ve Çağdaş Sanat İlişkisi - Özgecan Eraydın